Finansowanie Innowacji i Kultury: Przegląd Dotacji dla Projektów Designu, Sztuki i Zrównoważonego Rozwoju

19 marzec 2025|Mateusz Graś

Świat designu, kultury i sztuki nieustannie ewoluuje, a innowacyjne projekty często wymagają wsparcia finansowego, aby mogły zaistnieć i wywrzeć realny wpływ. Dla organizacji takich jak Fundacja Ludzie – Innowacje – Design – Równowaga (FLID), BB__Design Lab oraz Projekt Arting, poszukujących możliwości rozwoju w obszarach designu, kultury, sztuki, zrównoważonego i uniwersalnego projektowania oraz dostępności, istnieje wiele ścieżek do pozyskania funduszy. Poniżej przedstawiamy skonsolidowany przegląd dostępnych dotacji na poziomie regionalnym (województwa śląskie i lubuskie), krajowym i europejskim, który pomoże Wam w realizacji Waszych ambitnych wizji.

Kluczowe Możliwości Finansowania na Początku 2025 Roku

Na wstępie warto zwrócić uwagę na kilka programów z bliskimi terminami składania wniosków:

Kultura – Interwencje 2025 (Narodowe Centrum Kultury): Program ten wspiera różnorodne przedsięwzięcia kulturalne, w tym te związane z designem, sztuką i kulturą, z naciskiem na dostępność i zrównoważony rozwój. Organizacje pozarządowe, takie jak FLID i Projekt Arting (jeśli spełniają kryteria), mogą ubiegać się o dofinansowanie do 17 marca 2025 roku ¹. Budżet programu wynosi 11,5 mln zł.
FELB.02.08 Gospodarka wodno – ściekowa (Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027): Projekty związane z gospodarką wodną, które mogą uwzględniać zasady zrównoważonego projektowania, mają termin składania wniosków do 31 marca 2025 roku ².
FELB.05.01 Infrastruktura edukacyjna (Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027): Nabór wniosków trwa do 14 kwietnia 2025 roku i jest bezpośrednio związany z dostępnością w budynkach edukacyjnych ³.
Innovation Call 2025 (EIT Culture & Creativity): Ten europejski program wspiera nowatorskie projekty w sektorach kultury i kreatywnych, w tym design, architekturę i dziedzictwo kulturowe, z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju. Wnioski można składać do 11 kwietnia 2025 roku ⁴. Maksymalne dofinansowanie to 350 000 euro.
Europejskie Projekty Współpracy (Program Kreatywna Europa): Program ten wspiera transgraniczną współpracę między organizacjami kulturalnymi w Europie. Termin składania wniosków upływa 13 maja 2025 roku ⁵. Jest to szczególnie istotne dla projektów współpracy międzynarodowej w obszarze designu, sztuki i kultury.

Dotacje Regionalne: Województwo Śląskie

Województwo Śląskie oferuje możliwości finansowania w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (FESL 2021-2027). Szczególnie istotne mogą być następujące priorytety i działania:

Priorytet 2: Fundusze Europejskie na zielony rozwój: Wsparcie projektów związanych z ochroną środowiska, OZE i adaptacją do zmian klimatu ⁶.
Priorytet 8: Fundusze Europejskie na rzecz zwiększenia dostępności regionalnej infrastruktury społecznej: Potencjalnie odpowiedni dla projektów BB__Design Lab związanych z dostępnością ⁷.
Priorytet 9: Fundusze Europejskie na rzecz wzmocnienia roli kultury i turystyki w rozwoju subregionalnym – ZIT: Nabór planowany na I kwartał 2025 roku ⁸.
Priorytet 10: Fundusze Europejskie na transformację: Może obejmować wsparcie dla innowacji społecznych i rewitalizacji miejskiej ⁹.
Działanie 8.7: Kultura i turystyka szczebla regionalnego: Planowany nabór, istotny dla wszystkich trzech organizacji ¹⁰.
Działanie 9.1. Zwiększenie roli kultury i turystyki w rozwoju subregionalnym – ZIT: Planowany nabór na I kwartał 2025 roku ¹¹.

Szczegółowe informacje o harmonogramach naborów i kryteriach można znaleźć na stronie https://funduszeue.slaskie.pl/ ¹².

Dotacje Regionalne: Województwo Lubuskie

Województwo Lubuskie oferuje finansowanie w ramach programu Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027 (FELB 2021-2027). Warto zwrócić uwagę na:

Priorytet FELB.02: Fundusze Europejskie na zielony rozwój Lubuskiego: Trwają nabory w ramach niektórych działań do 31 grudnia 2025 roku ¹³.
Priorytet 5: Fundusze Europejskie na rzecz zwiększenia dostępności regionalnej infrastruktury społecznej: Trwa nabór w ramach Działania 5.1 do 14 kwietnia 2025 roku ¹⁴.
Priorytet 6: Fundusze Europejskie na Wsparcie obywateli: Trwają nabory w ramach Działań 6.11 i 6.16 do 30 kwietnia 2025 roku ¹⁵.
Działanie 2.11: Ochrona przyrody – ZIT: Trwa nabór do 31 grudnia 2025 roku ¹⁶.
Działanie 4.4: Zasoby kultury i dziedzictwa kulturowego: Brak informacji o trwającym naborze ¹⁷.

Aktualny harmonogram naborów jest dostępny na stronie https://funduszeue.lubuskie.pl/ ¹⁸.

Dotacje Krajowe

Na poziomie krajowym warto rozważyć programy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zarządzane przez System Obsługi Programów (SOP) ¹⁹:

Kultura Dostępna: Wspiera projekty zwiększające dostępność do kultury ²⁰.
Sztuki wizualne: Dla projektów z zakresu sztuk wizualnych ²¹.
Kultura cyfrowa: Dla projektów łączących kulturę z technologiami cyfrowymi ²².
Infrastruktura kultury: Dla inwestycji w infrastrukturę związaną z designem i sztuką ²³.
Rozwój Sektorów Kreatywnych (Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych): Wspiera działania edukacyjne, eksport, prototypowanie i inne w sektorach kreatywnych ²⁴. Trwa nabór wniosków do 14 stycznia 2025 roku.
Kultura – Interwencje (Narodowe Centrum Kultury): Wspiera różnorodne przedsięwzięcia kulturalne ²⁵. Nabór wniosków trwa do 17 marca 2025 roku.

Informacje o programach MKiDN są dostępne na stronie https://www.gov.pl/web/kultura/programy-2025 ²⁶.

Dotacje Europejskie

Na poziomie Unii Europejskiej kluczowe programy to:

Program Kreatywna Europa (Komponent Kultura): Oferuje wsparcie dla projektów współpracy europejskiej, obiegu dzieł literackich, sieci i platform kulturalnych oraz mobilności artystów poprzez akcję Culture Moves Europe ²⁷. Nabór na Europejskie Projekty Współpracy trwa do 13 maja 2025 roku.
EIT Culture & Creativity - Innovation Call 2025: Wspiera innowacyjne projekty w sektorach kultury i kreatywnych ²⁸. Nabór trwa do 11 kwietnia 2025 roku.
Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+): Może wspierać projekty z zakresu innowacji społecznych i włączenia społecznego, istotne dla dostępności ²⁹.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR): Finansuje rozwój regionalny, w tym kulturę i zrównoważony rozwój miast ³⁰.

Warto również monitorować program Interreg Europa wspierający współpracę międzyregionalną ³¹. Więcej informacji o programie Kreatywna Europa można znaleźć na stronie https://culture.ec.europa.eu/creative-europe ³².

Podsumowanie i Dalsze Kroki

Przedstawiony przegląd dotacji stanowi kompendium wiedzy o aktualnych i planowanych możliwościach finansowania dla FLID, BB__Design Lab i Projekt Arting. Kluczowe jest dokładne zapoznanie się z kryteriami poszczególnych programów, harmonogramami naborów i przygotowanie aplikacji, które najlepiej odpowiadają profilowi działalności każdej z organizacji. Zachęcamy do regularnego monitorowania stron internetowych programów dotacyjnych oraz kontaktu z instytucjami zarządzającymi w celu uzyskania szczegółowych informacji i wsparcia w procesie aplikacyjnym. Wykorzystanie dostępnych funduszy europejskich, krajowych i regionalnych może znacząco przyczynić się do rozwoju Waszych inicjatyw i wzmocnienia wpływu na sektor designu, kultury i sztuki.

Przypisy: