Praca, jaką znamy, odchodzi w przeszłość. Nadchodzi era (współ)twórców.

|Mateusz Graś
Praca, jaką znamy, odchodzi w przeszłość. Nadchodzi era (współ)twórców.

Żyjemy w czasach przełomu. Sztuczna inteligencja i galopujący rozwój technologii nieuchronnie zmieniają krajobraz rynku pracy. Wiele zawodów, które dziś wydają się fundamentem gospodarki, może wkrótce zniknąć lub ulec radykalnej transformacji. Eksperci szacują, że za trzydzieści lat dzisiejsze dzieci będą wykonywać profesje, których obecnie nie potrafimy sobie nawet wyobrazić. W tej nadchodzącej rzeczywistości na pierwszy plan wysuną się kompetencje unikalne dla człowieka – zdolności, których maszyny naśladować nie potrafią, takie jak empatia, krytyczne myślenie, a przede wszystkim: kreatywność i współtworzenie.

Człowiek – istota z natury kreatywna

Kreatywność jest wpisana w ludzką naturę. To ona pchała nas do tworzenia narzędzi, sztuki, budowania cywilizacji. Niestety, współczesny system edukacji często tę iskrę tłumi. Nacisk na znalezienie jednej, „poprawnej” odpowiedzi, schematyczność myślenia i piętnowanie błędów sprawiają, że uczniowie tracą naturalną odwagę do eksperymentowania i wychodzenia poza utarte ścieżki. Swobodne myślenie i zachowania odbiegające od normy bywają tłamszone, rodząc lęk przed pomyłką i zabijając wrodzoną ciekawość.

Tymczasem świat realny rzadko kiedy oferuje problemy z jednym tylko słusznym rozwiązaniem. Co więcej, odpowiedź uznawana za prawidłową dekadę temu, dziś często okazuje się błędna lub niewystarczająca. To właśnie kreatywność – zdolność do tworzenia nowych rozwiązań, patrzenia na problemy z innej perspektywy, a przy tym czerpania radości z samego procesu twórczego – pozwala nam mierzyć się z wyzwaniami, których nie da się zamknąć w prostych ramach „dobrze” lub „źle”. To ona rodzi innowacje i postęp.

Świat stworzony przez wspólną kreację

Paradoksalnie, w erze wszechobecnej łączności, doświadczamy coraz większej izolacji. Uzależnienie od smartfonów i cyfrowych interfejsów sprawia, że choć nasze umysły mogą być połączone w globalnej sieci, nasze ciała pozostają odseparowane. Wirtualne kontakty wypierają bezpośrednie interakcje, a tym samym zanikają bezcenne okazje do pielęgnowania doświadczeń opartych na współpracy i współtworzeniu w fizycznej przestrzeni.

A przecież człowiek uczy się świata i rozwija właśnie poprzez interakcję z innymi, poprzez dzielenie doświadczeń i wspólne działanie. Myślimy nie tylko mózgiem, ale całym ciałem, poruszając się w przestrzeni i wchodząc w relacje. Nasze społeczeństwa, kultura i technologia rozwinęły się dzięki kreatywnym działaniom zrodzonym ze współpracy, dialogu i wzajemnej inspiracji.

Radość płynąca ze Wspólnego Tworzenia

Tę fundamentalną prawdę o ludzkiej naturze doskonale rozumie międzynarodowy kolektyw artystyczny teamLab. Jedną z kluczowych koncepcji ich twórczości jest idea "Relacji Między Ludźmi" (Relationships Among People). Zakłada ona transformację relacji międzyludzkich w taki sposób, aby obecność innych stawała się źródłem pozytywnych doświadczeń, a nie ograniczeniem. Chodzi o przekształcenie działań twórczych, które często postrzegamy jako indywidualistyczne, w akty autentycznego współtworzenia (co-creation), przy jednoczesnym zachowaniu wolności i autonomii każdej zaangażowanej osoby.

Z tej właśnie idei narodził się projekt "Future Park" – interaktywna przestrzeń, w której dzieci i dorośli mogą wspólnie tworzyć cyfrowe światy, doświadczając radości płynącej z kolaboracji i obserwując, jak ich indywidualne działania wpływają na wspólną kreację. To przykład, jak technologia, zamiast izolować, może stać się narzędziem budowania mostów i wzmacniania więzi poprzez wspólną zabawę i twórczość.

Przyszłość należy do nas

Dla nas, projektantów, ta nadchodząca zmiana to nie tyle zagrożenie, ile ogromna szansa. W świecie, gdzie powtarzalne zadania przejmą algorytmy, naszą najcenniejszą walutą stanie się właśnie umiejętność kreatywnego myślenia, empatii i – co kluczowe – zdolność do efektywnego współtworzenia. To my będziemy kształtować doświadczenia, produkty i usługi, które odpowiadają na złożone ludzkie potrzeby, które łączą, inspirują i pozwalają rozkwitać ludzkiemu potencjałowi w świecie wspomaganym przez technologię. Przyszłość pracy nie leży w odtwarzaniu schematów, lecz w odważnym kreowaniu nowych wartości – razem.