Wystawa przestaje być układem plansz i gablot. Coraz częściej przypomina strukturę żywą – reagującą, adaptującą się, pełną napięć między dźwiękiem, światłem, obrazem i obecnością. Projektowanie ekspozycji to dziś nie tylko praca kuratora i architekta, ale także systemowca, programisty, inżyniera światła, dramaturga danych. Poniżej przedstawiamy przegląd wybranych firm, które wyznaczają kierunki w tej dziedzinie — z Europy i z Polski.
Technologia i synchronizacja: systemy, które spajają narrację
Modulo Pi – Francja
Twórcy systemu Modulo Player oraz Modulo Kinetic – jednych z najbardziej zaawansowanych media serwerów używanych w muzeach, pokazach immersyjnych i mappingach 3D. Umożliwiają precyzyjną synchronizację wielu projektorów, zarządzanie treścią, automatyzację scen i kontrolę w czasie rzeczywistym.
Disguise – Wielka Brytania
Dawniej znany jako system d3. Technologia wykorzystywana m.in. w koncertach Coldplay i instalacjach XR. Integruje obraz 3D, mapping przestrzenny, dane na żywo i efekty w czasie rzeczywistym. Współpracuje z silnikami Notch i Unreal.
Dataton – Szwecja
Firma znana z systemu WATCHOUT – klasycznego narzędzia do synchronizacji wielu ekranów i projektorów w przestrzeniach wystawienniczych, edukacyjnych i scenicznych.
Smode Tech – Francja
Oprogramowanie Smode łączy wizualizację czasu rzeczywistego z warstwą edycji – efektów, korekcji barw, interakcji i dźwięku. Doskonałe do projektów immersyjnych i instalacji site-specific.
Przestrzeń jako medium: studia kreatywne i kolektywy projektujące doświadczenie
Moment Factory – Kanada
Jedno z najważniejszych studiów zajmujących się immersyjnymi środowiskami medialnymi. Ich realizacje dla Sagrada Familia, Luwru czy lotnisk Charles de Gaulle redefiniują rolę obrazu w przestrzeni publicznej.
VOID / Cosmografik – Niemcy
Zespół łączący projektowanie przestrzeni z kodem i technologią. Realizują projekty ekspozycyjne w muzeach i przestrzeniach miejskich, z silnym akcentem na kontekst i narrację.
Sila Sveta – Rosja
Specjalizują się w monumentalnych mappingach architektonicznych i przestrzeniach immersyjnych. Ich projekty często operują skalą totalną, tworząc pełne środowiska audiowizualne.
Antivj – Europa
Kolektyw artystyczny łączący twórców wizualnych, kompozytorów i programistów. Ich prace to często instalacje czasowe, które wchodzą w głęboki dialog z architekturą, światłem i ruchem.
Polska scena: technologia i estetyka w służbie idei
Pushka Studio – Warszawa
Multidyscyplinarne studio tworzące doświadczenia audiowizualne, mappingi, obiekty interaktywne. Realizacje łączą zaawansowaną technologię z wyczuciem formy i nastroju.
PanGenerator – Warszawa
Eksperymentalny kolektyw łączący rzemiosło cyfrowe, elektronikę, performans i sztukę generatywną. Ich projekty wpisują się w nurty sztuki nowomedialnej i dizajnu spekulatywnego.
Platige Image – Warszawa
Znani przede wszystkim z animacji i efektów specjalnych, posiadają również dział immersive experience realizujący projekty VR, AR, mappingi i prezentacje multimedialne dla kultury i przemysłu.
Podsumowanie
Nowoczesne wystawy nie powstają w zaciszu jednego biura projektowego. To systemy oparte na współpracy – interdyscyplinarnej, transmedialnej, świadomej. Firmy i zespoły przedstawione powyżej to nie tylko wykonawcy. To współautorzy nowego języka ekspozycji, w którym światło, dźwięk, obraz i dane mówią do widza wspólnym głosem.
W świecie, który wymaga czułości i precyzji, właśnie oni projektują przyszłość muzeów, galerii i instytucji – nie jako magazynów kultury, lecz jako żywych organizmów dialogu, pamięci i formy.